Flavia Valentini uit Ozzano dell’Emilia heeft een wieltje dat ze in een tweedehandswinkel vond, omgezet in een verhaal dat in de kranten kwam.
Flavia Valentini ontkent het niet: haar verhaal heeft de hele wereld veroverd, zelfs internationale kranten zijn haar komen opzoeken om het verhaal te ontdekken van deze vrouw, een voormalig verpleegster uit een stadje in de omgeving van Bologna, die een nieuwe pastasoort heeft uitgevonden en met een ongelooflijke vasthoudendheid jarenlang heeft gewerkt om haar uitvinding niet alleen te patenteren, maar ook op de markt te brengen, zodat zoveel mogelijk mensen ervan konden genieten. Als u er nog nooit van gehoord hebt, volgt hier de “lange versie” zoals zij ons die verteld heeft, over het ontstaan van de imbutini van Ozzano dell’Emilia, een pastavorm in de vorm van een trechter die op verschillende manieren gebruikt kan worden en geschikt is voor elke soort saus.
Het wieltje dat in een tweedehandswinkel gevonden werd
“Ik ben een voormalig verpleegster, ik heb me nooit zo beziggehouden met koken”, legt Valentini uit, “maar als kind maakte ik wel tortellini en tortelloni. Alle kinderen in Emilia leerden hoe ze die moesten maken. Ongeveer 10 jaar geleden vond ik dit wieltje in een tweedehandswinkel. Ze zeiden me dat het bedoeld was om orecchiette te maken, maar ik wist dat dat niet zo was. Ik heb geprobeerd om een deeg van griesmeel te maken, ook al is er hier in Emilia alleen eierpasta, griesmeel is bijna een exorcisme. Door over het uitgerolde deeg te rollen, maakte het wieltje kleine cirkeltjes. Met het gebaar van de tortellino kwam de imbutino tevoorschijn. Ik vond het leuk, ik had die vorm nog nooit gezien toen ik boodschappen ging doen“. Dankzij een vriendin die bij het octrooi- en merkenbureau werkt, kan ze controleren of geen enkel bedrijf, klein of groot, dat model ooit heeft gedeponeerd en dus doet ze dat zelf. “Mijn verhaal is er een uit de vorige eeuw, toen iemand een idee had en daar een klein bedrijf van maakte. Tegenwoordig worden producten rechtstreeks in grote bedrijven gecreëerd na marktonderzoek”.
Hoe de imbutini van Ozzano dell’Emilia ontstaan
Natuurlijk moeten pasta’s, om op de markt te komen, naast mooi zijn, aan veel eisen voldoen. “De imbutino heeft een klein gaatje dat voor de magische touch zorgt. Het zorgt ervoor dat de pasta gelijkmatig gaart, goed uitlekt omdat het water uit dat gaatje wegloopt, zijn vorm behoudt na het koken en niet alleen de saus opneemt, maar ook vasthoudt, zelfs de pasta die – zoals we hier zeggen – sguillano, die wegglijdt. Bovendien stapelen ze niet op elkaar, omdat ze asymmetrisch zijn”. Kortom, een hele reeks kenmerken die deze pasta tot een ideaal formaat maken. Ze kunnen worden gemaakt met alle soorten deeg, zowel verse als gedroogde pasta. “De kracht zit hem in de vorm, als je die eenmaal hebt, kun je ermee doen wat je wilt. Er is geen recept. Daarom werd hij vanaf het begin zeer gewaardeerd”.
Van de taverne thuis naar de rest van de wereld
De populariteit van deze kleine trechter groeit snel. Flavia vraagt zich af hoe ze een machine kan maken om deze pastasoort te produceren, maar het duurt ongeveer vijf jaar om een klein bedrijfje te vinden dat een model ontwerpt om de trechters te maken. Bovendien wordt het product door de gemeente Ozzano erkend als typisch product, en later volgt ook de gemeente Bologna. Flavia vindt een kleine pastafabriek die haar pasta gaat produceren voor de verkoop, die ook in kleine hoeveelheden in restaurants terechtkomt.
Flavia wil de pastasoort echter op grotere schaal verspreiden, met een pastabedrijf dat ook distributie verzorgt, zodat het misschien ook in het buitenland terechtkomt. Anders moeten de meeste mensen rechtstreeks naar de taverne van haar huis gaan, “die inmiddels een drukbezochte plek is”, om haar aan het werk te zien, “van mijn keuken naar de wereld is de sprong te groot”. Na bijna 10 jaar ontmoet ze Pastificio La Lanterna, dat net 70 jaar bestaat, nog steeds als familiebedrijf wordt gerund en vlakbij ligt, in San Matteo della Decima. De productie gaat in januari 2026 van start en dan zal blijken hoe het gaat. “Maar ik verdien nog steeds geen geld. Toch ben ik heel blij: ik heb kilometers deeg met de hand gekneed om ze bekend te maken”.
De kleinzoon van de tortellino in Emilia?
Dankzij de ontmoeting met gastronomisch historicus Luca Cesari wordt ook de oorspronkelijke aard van de rotella duidelijk, die een diameter van 3,7 centimeter heeft, zoals de deegvellen werden gesneden om tortellino te maken in de jaren twintig van de vorige eeuw, toen ze rond waren, en later vierkant werden gemaakt om geen deeg weg te gooien. “Kortom, voor mij is de imbutino de kleinzoon van de tortellino. Ik heb maar twee van zulke rotelle in de wereld gevonden, beide in Zuid-Amerika. Ze zijn van families van Italiaanse migranten en hun grootmoeders, die ze daarheen hebben gebracht omdat het blijkbaar een belangrijk stuk gereedschap was. En dan te bedenken dat toen er vier meter modder mijn huis binnenstroomde, het enige dat ik kon redden de rotella was”.
