Als gasten in een restaurant, kantine of café iets gratis krijgen, heeft dat een positief effect op hun bezoek. Vooral als het om deze service gaat.
In veel landen, zoals Italië en Frankrijk, is het gebruikelijk dat er bij de maaltijd een karaf met drinkwater wordt geserveerd – en wel gratis. Als dat niet het geval is, vragen sommige restaurantgasten er expliciet om en krijgen ze het water dan gratis geserveerd.
In Duitsland is dat echter vaak anders. Wie hier zijn dorst met een slok water wil lessen, bestelt direct een fles mineraalwater – voor zes euro of meer. Samen met de andere drankjes en het eten kan een restaurantbezoek zo duur worden. Of is er ook hier gratis drinkwater bij de maaltijd?
Gratis water – verplicht?
Begin 2021 trad de EU-drinkwaterverordening in werking. Deze verordening bevat onder andere de eis dat er maatregelen moeten worden genomen om “gratis water voor menselijk gebruik beschikbaar te stellen in openbare instellingen en (…) gebouwen – gratis of tegen een geringe servicekostenvergoeding – of voor klanten van restaurants”.
Het gaat hier echter alleen om een richtlijn, niet om een verplichting. Als drinkwater dus niet gratis of tegen een kleine vergoeding wordt verstrekt, dreigt de restauranthouder geen boete.
Restauranthouders vrezen verliezen
De Duitse hotel- en restaurantvereniging (Dehoga) heeft kritiek op het voorstel van de EU om drinkwater gratis of tegen een gereduceerd tarief aan te bieden. De vereniging gaat ervan uit dat dit zou leiden tot een daling van de inkomsten van de restauranthouders. Zien restauranthouders dat ook zo? Niet noodzakelijk. Volgens een rapport van het Forum Trinkwasser zijn er namelijk al veel restauranthouders en café-uitbaters die hun gasten gratis een glas drinkwater bij de maaltijd aanbieden. Maar niet altijd uit eigen beweging.
Soms worden er ook drankautomaten geplaatst, waar gasten tegen een kleine vergoeding zelf kunnen bedienen. Dat is geen verliesgevende zaak, legt de restauranteigenaar die deze service aanbiedt uit aan het Forum.
Als er toch een vergoeding wordt gevraagd voor de karaf met drinkwater, zou dat alleen dienen om de dienst te financieren, legt een andere restauranthouder in het rapport uit. “Glazen en karaffen worden ter beschikking gesteld en moeten worden afgewassen, het water wordt aan tafel geserveerd en de sfeer in het restaurant wordt verzorgd.”
Wat vinden de gasten hiervan?
Volgens een enquête van het marktonderzoeksinstituut Appinio in opdracht van het bedrijf “Air up” onder 1.000 restaurantbezoekers vindt het merendeel (78 procent) “dat leidingwater een grondrecht is dat gratis in restaurants beschikbaar moet zijn”. Toch durft bijna de helft van de ondervraagden (46 procent) er niet om te vragen in het restaurant. De redenen hiervoor zijn onder andere: de ondervraagden willen niet negatief opvallen of “boze blikken krijgen”.
Velen zouden het zeer op prijs stellen als de restauranthouder deze optie uit zichzelf aanbiedt. Zo verklaart de meerderheid (57,9 procent) tegenover Appinio dat ze eerder naar een restaurant zouden gaan dat gratis drinkwater aanbiedt dan naar een restaurant dat daarvoor geld vraagt.
En hoewel het drankje gratis is, zouden de meeste restaurantgasten voor deze extra service zelfs iets meer fooi geven of iets hogere prijzen voor het eten accepteren. Hiermee willen de ondervraagden voorkomen dat de horeca mogelijk verlies lijdt.
Het kan dus zinvol zijn om bij een volgend restaurantbezoek naast een glas wijn, bier of frisdrank ook om een gratis glas kraanwater te vragen.
