Digitale technologie heeft ons leven op veel gebieden gemakkelijker gemaakt. Maar er zijn ook situaties waarin analoog gewoon beter is.
Natuurlijk houden we bij CHIP van alles wat met technologie te maken heeft. We testen graag de nieuwste apparaten, niet alleen voor ons werk, maar ook privé. Smartphones zijn daarbij dagelijkse metgezellen en hulpmiddelen voor elke situatie.
Er zijn echter ook situaties die beter analoog kunnen plaatsvinden. Plaatsen waar de mobiele telefoon gewoon in de zak moet blijven, bijvoorbeeld in een restaurant.
Het is alleen vervelend als je daar min of meer toe gedwongen wordt, omdat het menu alleen via een QR-code beschikbaar is en er geen gedrukte versie meer is. Dat is voor mij om verschillende redenen een no-go.
QR-code in het restaurant: ja, maar…
Er zijn natuurlijk veel goede argumenten voor een QR-code als vervanging van gedrukte menukaarten. Voor de exploitanten is het in de eerste plaats goedkoper, omdat het menu veel eenvoudiger, sneller en zonder extra drukkosten kan worden aangepast of bijgewerkt.
Want zoals iedereen weet, is printerinkt duurder dan goud.
Bovendien bespaart het ruimte in kleine restaurants, omdat er geen tientallen menu’s ergens opgestapeld hoeven te worden. Het milieu wordt ook ontzien als er niet bij elke wijziging weer papier wordt verbruikt.
Vanuit het oogpunt van de restauranthouder ligt de stap naar digitaal dus natuurlijk dichterbij. Over het algemeen ben ik er ook absoluut voor als mensen in de horeca hun toch al zware werk kunnen verlichten met technische hulpmiddelen.
Maar hoe zien de gasten dat?
Een enquête van het kassasysteem- en betalingsplatform Lightspeed uit 2024 wees uit dat 85 procent van de Duitsers de voorkeur geeft aan een gedrukte menukaart boven een QR-code.
Terecht, vind ik. Want ondanks alle liefde voor gemak en efficiëntie zijn er ook veel redenen tegen digitale menukaarten.
Waarom een tastbaar menu beter is
Een restaurantbezoek moet eigenlijk zorgen voor een mooi, gezellig moment op een dag. Ontspanning, die we allemaal hard nodig hebben. Want hoe praktisch smartphones ook zijn, ze houden ons ook de hele dag aan zich gekluisterd. Hier zijn mijn belangrijkste redenen tegen QR-codes in restaurants.
Digitale detox:
Aan tafel moeten mobiele telefoons gewoon met rust worden gelaten. Ik herinner me zelfs een trend waarbij smartphones aan tafel absoluut taboe waren – en wie er als eerste op keek, betaalde de rekening voor iedereen.
Het hoeft niet zo drastisch te zijn, maar de sfeer van de avond is het eerste slachtoffer als alle gasten aan tafel eerst de QR-code scannen en vervolgens eindeloos als “smombies” op hun mobiele telefoon scrollen. Alsof we dat niet al lang genoeg doen. Elke dag.
Technische problemen:
Digitale menukaarten zouden misschien nog acceptabel zijn als ze echt goed gemaakt waren. Maar al te vaak gaat het om amateuristisch in elkaar geflanste pdf-bestanden die helemaal niet zijn geoptimaliseerd voor weergave op mobiele apparaten.
Daar komen nog slechte ontvangst, lege batterijen of defecte QR-codes bij. Daar vergaat me meteen de eetlust. Als er al een virtueel menu is, dan moet het ook netjes gemaakt en gemakkelijk te gebruiken zijn.
Benadeling:
Men moet bedenken dat een groot deel van de bevolking niet is opgegroeid met moderne technologie. Oudere gasten kunnen mogelijk niet zo goed overweg met QR-codes en het gebruik van een smartphone. Weer anderen hebben helemaal geen smartphone, omdat een klassieke mobiele telefoon voor hen volstaat. Dergelijke gasten worden benadeeld.
Onpersoonlijkheid:
Voor mij heeft een restaurantbezoek ook iets rituele, omdat het verloop overal erg vergelijkbaar is. De begroeting door de bediening en het overhandigen van de menukaarten is daar een belangrijk onderdeel van, net als de fooi voor goede service.
Aan tafel gaan zitten en gewoon via een QR-code het menu oproepen en mogelijk direct bestellen, voelt uiterst onpersoonlijk. Bijna alsof je aan een bestelautomaat in een fastfoodtempel staat. Het enige wat nog ontbreekt, is dat je zelf je drankjes tapt.
Veiligheid:
Bij CHIP hebben we al vaker gewaarschuwd om niet zomaar QR-codes te scannen. Er zijn talrijke meldingen van phishing-aanvallen met behulp van de zwart-witte codes, bijvoorbeeld via valse bekeuringen of vermeende wifi-wachtwoorden.
Ook in restaurants is het denkbaar dat onbevoegden een QR-code manipuleren om schade aan te richten – hoewel de kans daarop vrij klein is. Maar nooit nul.
Hygiëne:
Wie denkt dat het hygiënischer is om de menukaarten die andere gasten eerder in handen hebben gehad niet aan te raken, heeft het mis. Volgens de Techniker Krankenkasse bevinden zich vaak meer dan 100 verschillende soorten bacteriën op het display.
De meeste daarvan zijn weliswaar onschadelijk, maar wie direct na het snuiten van zijn neus zijn mobiele telefoon pakt of na een toiletbezoek zijn handen niet of slecht wast, heeft sowieso een broeinest van ziektekiemen in zijn zak. Daar kan hij die beter laten zitten.
Het compromis is niet moeilijk
Het kost niet veel extra moeite om de menukaart in beide varianten aan te bieden. Afbeelding: gemaakt met ChatGPT / Patrick Hannemann
Er hoeft voor dit dilemma helemaal geen of-of-oplossing te zijn. Niet elk restaurant en elk restaurantbezoek is immers hetzelfde. Wie tijdens de lunchpauze snel iets gaat eten, is blij met een snellere afhandeling zonder wachttijden.
Het compromis is – in tegenstelling tot bij sommige andere problemen – echter helemaal niet zo moeilijk. Een hybride model, waarbij zowel een fysieke als een digitale menukaart standaard worden aangeboden.
Dit betekent dus niet dat je alleen op verzoek een analoge menukaart krijgt. Op de standaard, waarop ook de QR-code staat, moet duidelijk worden aangegeven dat er ook nog een klassieke menukaart wordt uitgedeeld. Anders zou dit de ouderwetse bezoekers kunnen afschrikken.
Zo kan elke gast naar eigen smaak kiezen en heeft de restauranthouder mogelijk minder gedrukte kaarten op voorraad nodig.
Het is nu eenmaal een overgangsperiode en zoals bij zoveel “nieuwerwetse” dingen zijn wij consumenten in Duitsland misschien wat terughoudender dan in andere landen. Het zal zeker nog even duren voordat digitale menu’s overal geaccepteerd worden.
Ik wil in ieder geval graag liefdevol ontworpen, in leer gebonden menukaarten blijven gebruiken, waarin misschien nog een klein stukje tekst over de geschiedenis van het restaurant te vinden is. Met kleine typefouten. Dat vind ik veel sympathieker – en het bespaart ook nog eens batterij.
